Typography là kỹ thuật và nghệ thuật sắp xếp chữ viết để tạo nên một thiết kế đẹp mắt, ấn tượng về mặt thị giác khi được hiển thị. Nó được đánh giá là yếu tố quan trọng, được ứng dụng rộng rãi từ in ấn truyền thống đến các phương tiện kỹ thuật số hiện đại như ứng dụng di động, quảng cáo trực tuyến hay website. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Typography là gì, khám phá sâu hơn về nguyên tắc áp dụng hiệu quả khi thiết kế chúng.
Typography là gì?
Giải thích định nghĩa Typography là gì?
Typography là gì? Typography là nghệ thuật trình bày chữ đã xuất hiện từ thế kỷ XI. Trước khi thời đại kỹ thuật số 4.0 phát triển như hiện nay, sáng tạo Typography là một nghề chuyên biệt gắn liền đến sách, tạp chí hay những tác phẩm được xuất bản rộng rãi.
Vậy thực chất Typography là gì? về bản chất, Typography là một nghệ thuật sắp xếp các chữ cái, văn bản để thu hút, hấp dẫn trực quan đối với người đọc nhưng vẫn phải đảm bảo dễ đọc, dễ hiểu. Nó bao gồm nhiều kiểu chữ, hình thức, cấu trúc và phong cách khác nhau nhằm mục đích khơi gợi các cảm xúc và truyền tải thông điệp cụ thể đến những đối tượng khác nhau.
Hiện nay, Typography chủ yếu gắn liền với in ấn và kỹ thuật số. Bên cạnh đó, trước sự phát triển của công nghệ 4.0, Typography dường như đã được đổi mới và bùng nổ hơn bao giờ hết. Vì vậy, các định dạng Typography cũng ngày càng trở nên phong phú, đa dạng và sáng tạo hơn so với thời kỳ ban đầu.
Vai trò của Typography là gì?
Mục đích sử dụng Typography là gì? Người ta ứng dụng Typography để nâng cao tính dễ đọc, khả năng đọc hiểu và truyền tải được giọng điệu, thông điệp mong muốn đến người đọc. Việc lựa chọn Typography phù hợp sẽ giúp bạn định hình được cách thức mà độc giả tương tác với nội dung, từ đó tăng hiệu quả đạt được.
Ví dụ, Typography trong một cuốn sách thiếu nhi sẽ sử dụng kiểu chữ tròn trịa, vui nhộn để tạo được cảm giác thân thiện, hấp dẫn đối với trẻ. Ngược lại, trang web của một doanh nghiệp cần lựa chọn kiểu chữ sạch sẽ, chuyên nghiệp để xây dựng niềm tin và thể hiện sự chuyên nghiệp.
Ngoài ra, Typography còn tạo ra tác động đến trải nghiệm của người dùng, có thể ảnh hưởng đến cách người dùng nhận thức cũng như tương tác với trang web của bạn.
Ví dụ, một trang web có thiết kế Typography tốt sẽ giúp người dùng dễ dàng theo dõi nội dung, nắm bắt thông tin quan trọng và thực hiện các hành động mong muốn. Ngược lại, Typography có thiết kế kém có thể gây khó chịu, làm giảm thời gian người dùng ở lại website và ảnh hưởng tiêu cực đến tổng thể.
Sự khác biệt của Font và Typography là gì?
Để tạo được Typography đẹp mắt và hấp dẫn, việc biết kết hợp giữa Typography và Font là điều rất quan trọng. Tuy nhiên, đây là khái niệm Font và typography là gì vẫn thường bị hiểu lầm là một. Điều này là hoàn toàn sai bởi 2 thuật ngữ này dùng để chỉ các chức năng khác trong Typography.
Typeface là hệ thống bao gồm các kiểu chữ, mỗi kiểu chữ sẽ được xem là một Typeface riêng biệt. Có rất nhiều Typeface nhưng chúng sẽ được chia thành 4 nhóm chính là Serif (chữ có chân), San Serif (chữ không chân), Display (chữ dùng để hiển thị), Script (chữ viết tay). Ví dụ: Times New Roman, Arial, Roboto là 3 kiểu Typeface khác nhau.
Font là một phong cách hoặc kích thước cụ thể khi thiết kế một typeface. Typeface là một họ chữ (ví dụ: Times New Roman), trong khi font sẽ đề cập đến trọng lượng, kiểu dáng và kích thước cụ thể của typeface đó (ví dụ: Times New Roman 14). Hay nói cách khác, typeface là “bộ mặt” của tổng thể cho một kiểu chữ, còn font sẽ là một biểu hiện cụ thể của typeface đó. Ví dụ: Times New Roman in đậm cỡ chữ 14 và Times New Roman cỡ chữ 14 là 2 font khác nhau.
Tuy trong giao tiếp hàng ngày, “Typeface” và “Font” thường được sử dụng để thay thế cho nhau, nhưng với các Designer thì việc hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng là điều rất quan trọng. Điều này giúp họ giao tiếp chính xác hơn về những khía cạnh khác nhau trong thiết kế và đưa ra quyết định sáng tạo phù hợp, từ đó tạo ra Typography có tính thẩm mỹ cao.
Phân loại Typography
Sau khi tìm hiểu về Typography là gì, chúng ta sẽ cùng khám phá về các nhóm Typography để hiểu hơn về đặc điểm và mục đích riêng khi thiết kế chúng:
Serif Typefaces
Typeface chữ có chân đặc trưng bởi các nét nhỏ trang trí ở cuối các nét chữ, được gọi là Serif. Các Typography này thường được dùng trong những bối cảnh truyền thống và trang trọng như ấn phẩm học thuật và báo chí in. Serif Typefaces tạo nên một cảm giác thanh lịch, đáng tin cậy và chuyên nghiệp, giúp cho văn bản dài dễ đọc hơn trên những phương tiện in ấn.
Dưới đây là một số Typeface có chân phổ biến:
- Times New Roman: Font chữ cổ điển, thường được dùng trong các tài liệu học thuật
- Garamond: Font chữ thanh lịch, thích hợp dùng trong sách và tạp chí
- Georgia: Font chữ được thiết kế giúp dễ đọc trên cả màn hình và bản in.
Sans-serif Typefaces
Typeface chữ không chân là các font chữ không có những nét trang trí ở cuối chữ, tạo ra vẻ ngoài gọn gàng và hiện đại. Các Typeface này thường chiếm ưu thế trong nội dung kỹ thuật số vì nó dễ đọc trên màn hình, đặc biệt khi dùng ở kích thước nhỏ. Sans-serif Typefaces thường được dùng phổ biến trong thiết kế website, giao diện người dùng bởi tính rõ ràng và dễ đọc.
Dưới đây là một số ví dụ về Typeface chữ không chân phổ biến:
- Arial: Font phổ biến, thường được dùng thay thế cho Helvetica.
- Helvetica: Font kinh điển trong thiết kế, được dùng rộng rãi trong branding.
- Verdana: Font được thiết kế đặc biệt để tăng khả năng dễ đọc trên màn hình máy tính.
Display Typefaces
Typeface hiển thị được sử dụng chủ yếu cho tựa đề và tiêu đề. Mục đích chính là nó là thu hút sự chú ý, thiết lập một tông màu cho thương hiệu hoặc quảng cáo. Các Display Typefaces thường có thiết kế đậm nét, độc đáo và không phù hợp sử dụng cho văn bản.
Một số ví dụ về Display Typefaces phổ biến:
- Lobster: Font script hiện đại, sử dụng cho tiêu đề trang web hoặc logo.
- Impact: Font đậm, dùng trong meme và quảng cáo.
- Pacifico: Font chữ viết tay vui nhộn, phù hợp dùng trong các thiết kế trẻ trung.
Các font ấn tượng trong Typography là gì?
Khi đã nắm được định nghĩa Typography, chắc hẳn bạn sẽ muốn biết các font chữ ấn tượng thường được sử dụng trong Typography là gì. Cụ thể:
Acropolis
Acropolis là một họ phông chữ Typography Slab Serif khá đặc biệt. Nó bao gồm có 4 biến thể khác nhau: bình thường, nghiêng bình thường, nghiêng đậm,…. Khá hiếm để ta có thể tìm thấy họ phông chữ web Slab Serif đầy đủ và phông chữ này gần như có thể đáp ứng tất cả những nhu cầu của người dùng về các ký tự và khả năng đọc cao. Kết hợp với phông chữ nội dung sans-serif, Acropolis sẽ tạo nên một phông chữ tuyệt vời dành cho tiêu đề và phụ đề.
Cyclone
Cyclone là một kiểu font chữ độc đáo và ấn tượng, tạo nên văn bản phong cách nhẹ nhàng, phi truyền thống với các đường viền đẹp mắt. Cyclone có những dạng chữ cái cổ điển với độ tương phản cao nên chúng được xem là lựa chọn hàng đầu cho phông chữ Serif.
Font zag free
Phông chữ Font zag free có nét đặc điểm thanh lịch, mềm mại và nhẹ nhàng, đem đến cảm giác thoải mái cho người đọc. Nếu như sử dụng Font zag free cho cả văn bản thì sẽ không tạo được điểm nhấn và gây ấn tượng cho người đọc. Vì vậy, Font zag free sẽ phù hợp đặt ở các vị trí lời dẫn, phụ đề.
Gotham
Gotham là một trong các font chữ ấn tượng, chúng vừa có nét cứng cáp lại vừa có độ mềm mại thể hiện vừa đủ, không quá ủy mị nhưng cũng không quá nghiêm túc. Gotham sở hữu đủ những sắc độ từ mạnh, đậm, nghiêng,… nên phù hợp để sử dụng cho nhiều trường hợp khác nhau.
Ziggurat
Ziggurat cũng là một phông chữ nổi bật không thể bỏ qua trong top Font chữ Typography ấn tượng. Đây là kiểu chữ thấp, hình dáng hơi tròn trịa và mềm mại. Nó thích hợp sử dụng trong các văn bản, hình ảnh có tính chất vui nhộn và hài hước.
Các thuật ngữ trong Typography là gì?
Thuật ngữ Typography là gì? Typography gồm nhiều yếu tố như khoảng cách giữa các dòng, điều chỉnh khoảng cách các ký tự, kích thước chữ và cách chữ tương tác với những yếu tố thiết kế khác trên trang,… Việc nắm rõ các thuật ngữ về Typography là rất quan trọng để bạn có thể làm việc hiệu quả. Cụ thể:
Kerning (Khoảng cách của hai ký tự)
Kerning là việc điều chỉnh khoảng cách giữa hai ký tự riêng lẻ để đảm bảo được khoảng cách nhất quán và đẹp mắt khi nhìn. Điều chỉnh Kerning tốt sẽ giúp văn bản trở nên mượt mà và dễ đọc hơn, đồng thời tạo ra được cảm giác chuyên nghiệp cho thiết kế.
Tracking (Khoảng cách chung)
Thuật ngữ Tracking trong Typography là gì? Đây là thực hiện điều chỉnh khoảng cách tổng thể giữa các ký tự chữ cái, khác với Kerning chỉ tập trung vào điều chỉnh khoảng cách giữa hai ký tự. Việc tăng Tracking sẽ giúp văn bản trong thoáng hơn, thích hợp dùng cho các tiêu đề lớn, trong khi giảm Tracking để tạo cảm giác chặt chẽ hơn, phù hợp cho phần nội dung chính.
Leading (Khoảng cách dòng)
Leading là điều chỉnh khoảng cách giữa các dòng văn bản, ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng đọc hiểu và tính thẩm mỹ tổng thể của thiết kế. Khoảng cách dòng phù hợp sẽ giúp mắt người đọc dễ dàng di chuyển từ dòng này sang dòng khác, giảm cảm giác mỏi mắt khi đọc văn bản dài.
Baseline (Đường cơ sở)
Thuật ngữ Baseline trong Typography là gì? Đây là đường ảo giác mà những ký tự đứng trên một dòng văn bản tạo. Nó đóng vai trò quan trọng khi trong việc duy trình được tính nhất quán và căn chỉnh văn bản. Trong thiết kế website, baseline grid sẽ giúp đảm bảo các phần tử khác nhau trên trang được căn chỉnh hài hòa.
X-height (Chiều cao của chữ thường)
X-height thể hiện chiều cao của các chữ cái thường trong một Typeface cụ thể. X-height có thể cao lớn thường sẽ dễ đọc hơn ở font chữ có kích thước nhỏ, phù hợp cho nội dung website và thiết kế giao diện người dùng.
Ascender và Descender
Ascender là phần kéo dài lên trên độ cao trung bình của các chữ cái thường (ví dụ như “h”, “k”, “l”). Trong khi Descender là phần kéo dài xuống dưới đường baseline (ví dụ như “g”, “j”, “p”). Trong thiết kế, việc đánh giá Ascender và Descender là quan trọng khi xác định khoảng cách dòng và chiều cao tổng thể trên văn bản.
Typography có ảnh hưởng gì đến thiết kế trang web?
Hiểu Typography là gì và biết cách thiết kế hiệu quả cho website sẽ giúp tối ưu trải nghiệm người dùng, từ đó thúc đẩy thứ hạng trang web trên các trang tìm kiếm và tạo độ nhận diện thương hiệu tốt hơn.
Tối ưu trải nghiệm người dùng
Typography đóng vai trò trong việc tạo ra trải nghiệm người dùng trực quan, dễ nhìn trên các website. Một Typography có thiết kế chất lượng sẽ giúp người dùng dễ dàng quét nội dung, nhanh chóng tìm thấy được thông tin họ cần và tương tác hiệu quả với website.
Ví dụ, sử dụng font chữ Sans-serif cho menu điều hướng và nội dung chính, kết hợp cùng với font Serif cho tiêu đề sẽ tạo ra sự tương phản thị giác, giúp cho người dùng dễ dàng phân biệt được các phần khác nhau của trang.
Tối ưu hóa SEO
Typography cũng có tác động đáng kể đến tối ưu SEO. Khi Typography được thiết kế tốt, đảm bảo nội dung hấp dẫn và dễ đọc, nó sẽ cải thiện mức độ tương tác của người dùng, từ đó giảm tỷ lệ thoát trang và tăng thời gian người dùng ở lại trang web lâu hơn.
Đây đều là những tín hiệu tích cực đối với trang web trên các công cụ tìm kiếm, có thể cải thiện thứ hạng website trong kết quả tìm kiếm. Không chỉ vậy, Typography được thiết kế rõ ràng và dễ đọc còn giúp các bot tìm kiếm crawl dễ dàng, hiểu được nội dung của trang web, từ đó cải thiện khả năng index của trang.
Tăng độ nhận diện
Trong thiết kế website, Typography có vai trò hỗ trợ và tạo chất riêng cho thương hiệu. Việc ứng dụng nhất quán các font chữ trên tất cả các nền tảng, từ website, mạng xã hội, email,… sẽ giúp tạo một hình ảnh thương hiệu thống nhất, dễ nhận biết hơn.
Ví dụ, một doanh nghiệp luôn sử dụng font chữ Roboto cho nội dung chính, Playfair Display cho tiêu đề trên trang web của mình, việc áp dụng cùng một quy tắc này trên các kênh truyền thông sẽ tạo ra sự nhất quán, giúp khách hàng dễ dàng nhận ra và ghi nhớ thương hiệu.
Những nguyên tắc cần nắm được khi thiết kế Typography là gì?
Dưới đây là một số nguyên tắc bạn nên áp dụng trong thiết kế để tạo ra Typography ấn tượng và truyền đạt được thông điệp rõ ràng:
Đảm bảo nhất quán
Sự nhất quán trong thiết kế Typography sẽ tạo cảm giác liền mạch, chuyên nghiệp cho thương hiệu. Điều này sẽ giúp người dùng dễ dàng nhận diện, tương tác với nội dung của bạn trên các phương tiện tốt hơn.
Ví dụ, nếu sử dụng Open Sans cho nội dung và font Montserrat cho tiêu đề trên website, hãy áp dụng quy tắc tương tự tất cả tài liệu in ấn và thiết kế trên ứng dụng di động của bạn.
Tạo sự tương phản
Khi kết hợp các font chữ với nhau, việc tạo ra sự tương phản hiệu quả sẽ là chìa khóa để sở hữu thiết kế Typography ấn tượng. Một cách hiệu quả là kết hợp font Serif cho tiêu đề kết hợp với font Sans-serif cho nội dung chính. Điều này tạo nên sự khác biệt rõ ràng giữa các phần của trang, giúp cho người đọc dễ dàng quét và hiểu được cấu trúc nội dung.
Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng sự tương phản không chỉ nằm ở việc lựa chọn hai font chữ Serif và Sans-serif. Bạn cũng có thể tạo ra sự tương phản khác thông qua việc kết hợp thêm trọng lượng và kích thước font chữ khác nhau.
Cân bằng giữa tính thẩm mỹ, khả năng đọc hiểu
Tuy việc lựa chọn font chữ độc đáo có thể tạo ấn tượng mạnh về mặt thị giác, tuy nhiên nó có thể làm giảm khả năng đọc nội dung của người đọc. Để cân bằng giữa tính thẩm mỹ và khả năng đọc khi thiết kế Typography, bạn nên áp dụng phương pháp sau đây:
- Đối với đoạn văn bản dài , bạn hãy chọn font chữ rõ ràng và dễ đọc.
- Với phần ngắn như tiêu đề hoặc CTA, bạn có thể sáng tạo chọn font chữ ấn tượng để tác động thị giác mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm tổng thể của người đọc.
Một số lỗi Typography phổ biến nên tránh
Các lỗi phổ biến khi thiết kế Typography là gì? Những lỗi này có thể gây khó chịu cho người xem, giảm hiệu quả trong thiết kế tổng thể. Cụ thể:
- Lạm dụng nhiều font chữ trong cùng một thiết kế: Điều này tạo ra sự lộn xộn về mặt thị giác, làm giảm tính chuyên nghiệp của thiết kế. Bạn nên giới hạn số lượng font chữ sử dụng trong một thiết kế, chỉ từ 2 – 3 kiểu.
- Kết hợp font kém: Cần chú ý đến sự hài hòa và tương phản khi kết hợp các font. Bạn hãy tạo sự hài hòa khi kết hợp các font, ví dụ như kết hợp một font serif cổ điển cho tiêu đề cùng một font sans-serif hiện đại cho phần nội dung.
- Sử dụng font chữ quá nhỏ hoặc khoảng cách quá chật: Điều này sẽ gây khó chịu và khó khăn khi người đọc theo dõi nội dung, đặc biệt là khi hiển thị trên thiết bị di động. Bạn hãy đảm bảo rằng kích thước font chữ đủ lớn (tối thiểu 16px cho nội dung chính trong desktop) và có đủ khoảng trắng giữa các dòng, đoạn văn.
Lời kết
Hy vọng rằng, bài viết chia sẻ về Typography là gì và các thông tin quan trọng khi thiết kế sẽ giúp bạn có thêm nền tảng vững chắc để tạo ra các Typography thu hút, ấn tượng. Để được hỗ trợ tốt hơn trong quá trình xây dựng và phát triển trang web, hãy liên hệ ngay đến faffiliate.com để được đội ngũ của chúng tôi hỗ trợ, đem đến cho bạn giải pháp phù hợp nhất nhé.
